05.08.2022
To z pozoru proste zadanie potrafi przysporzyć sporo problemów. Niewłaściwie dobrana zaślepka może powodować, że jest ona za luźna i wypada z profilu, lub wręcz przeciwnie - bardzo ciężko ją wbić, a w niektórych przypadkach montaż jest nawet niemożliwy. Aby zaślepka pasowała idealnie, należy w pierwszej kolejności rozważyć dwie kwestie: który model zaślepki będzie odpowiedni i jakie ma spełniać funkcje?
Oferta zaślepek i nasadek do profili jest bardzo obszerna, a dodatkowo na pierwszy rzut oka nie różnią się one zbytnio od siebie. Aby odnaleźć się w tym gąszczu należy najpierw ustalić, w jaki sposób chcemy zaślepić otwór i jaki kształt będzie odpowiedni do naszej aplikacji.
Nakładki ochronne są elementami maskującymi i zabezpieczającymi ostre krawędzie rur i prętów. Montaż odbywa się poprzez nakładanie ich na zewnętrzną część profilu, dlatego często nazywane są także zaślepkami zewnętrznymi. Chronią wnętrze profilu przed zanieczyszczeniami i wilgocią, a w przypadku nasadek o stożkowym kształcie, zapobiegają gromadzeniu się wody i brudu na ich powierzchni. Niektóre modele mogą pełnić funkcję stopki ślizgowej czy rękojeści. Nakładki nadają się zarówno do zaślepiania profili otwartych jak i prętów oraz profili o zamkniętej konstrukcji. W porównaniu z zaślepkami wewnętrznymi o wiele łatwiej dobrać właściwy rozmiar, jednak nie gwarantują aż tak dobrej szczelności, łatwiej je zdemontować i są słabsze mechanicznie.
Zaślepki wewnętrzne do rur i profili otwartych montuje się metodą na wtyk, poprzez umieszczenie części z elastycznymi lamelkami (tzw. korka) w profilu. Korek chowa się całkowicie w otworze, znakomicie uszczelnia połączenie i zapobiega gromadzeniu się zanieczyszczeń we wnętrzu rury. Drugi element zaślepki tzw. daszek pozostaje po zamocowaniu na wierzchu, pozwalając na bezpieczne i jednocześnie estetyczne wykończenie ostrych krawędzi profilu. Modele z płaskim daszkiem mogą być zastosowane ponadto jako stopki ślizgowe, chroniąc podłoże przed zarysowaniem. W porównaniu z nasadkami ochronnymi zapewniają lepszą szczelność i trwałość połączenia, jednak nie zaślepimy nimi prętów i profili zamkniętych.
Wydawałoby się, że kształt daszka zaślepki spełnia jedynie rolę estetyczną, jednak wbrew pozorom w niektórych zastosowaniach ma ogromne znaczenie użytkowe. Nie bez powodu zatyczki produkowane są w licznych odmianach.
Zaślepki montażowe są wprawdzie odmianą zaślepek wewnętrznych i teoretycznie można nimi także zamaskować profil otwarty, jednak posiadają zupełnie inną budowę, która nie zapewni tak dobrej szczelności połączenia z profilem. Zamiast elastycznych poziomych lamelek, które blokują korek względem wewnętrznych ścianek rury, zaślepki montażowe zostały wyposażone w pionowe wypustki, które znacznie lepiej sprawdzają się podczas zaślepiania małych otworów montażowych w powierzchniach płaskich, takich jak płyty meblowe i konstrukcyjne (drewniane, laminowane i z tworzywa sztucznego). Warto dodać, że średnica zaślepki montażowej musiałaby dokładnie pokrywać się z wymiarem otworu, w przeciwnym razie wypadnie, lub montaż nie będzie możliwy. Nawet jeśli uda nam się zaślepić otwór, to rozmiar daszka nie będzie się pokrywał dokładnie ze średnicą zewnętrzną profilu - będzie wystawać poza jej obrys. W przypadku zaślepek do profili z elastycznym korkiem mamy spory zakres tolerancji wymiarowej, która ułatwia dobór odpowiedniego rozmiaru.
Aby odpowiednio dobrać zaślepkę, należy w pierwszej kolejności zmierzyć wymiar zewnętrzny profilu, który odpowiada rozmiarowi daszka zaślepki (wymiary „A” i „B” na rysunku, w przypadku profili okrągłych wymiar „D” czyli średnica zewnętrzna rury). Następnie należy zmierzyć grubość ścianki profilu (wymiar „g” na rysunku). Jeśli grubość ścianki mieści się w podanym przedziale liczbowym, to zaślepka będzie pasować do otworu. Dzięki elastycznym lamelkom zaślepka dopasowuje się do otworów o różnych wymiarach, dlatego na rysunku technicznym nie podaje się zwyczajowo wymiaru elementu wchodzącego do profilu. Co więcej nie powinniśmy dobierać zaślepki tylko do rozmiaru otworu w profilu, ponieważ może się okazać, że daszek jest za mały i nie pokrywa w całości ostrych krawędzi lub wręcz odwrotnie jest zbyt duży i wystaje poza obrys rury.
W tym rodzaju zaślepek zarówno grubość ścianki jak i wymiar otworu przelotowego w rurach i profilach otwartych nie wpływa na dobór elementu maskującego. Aby prawidłowo dobrać nakładkę ochronną wystarczy zmierzyć wymiar zewnętrzny profilu (średnicę lub długości boków w zależności od kształtu), który powinien pokrywać się z wymiarem wewnętrznym elementu maskującego. Jeśli długość nasadki jest dla nas istotna (przykładowo, gdy wykorzystujemy ją jako rękojeść) należy pamiętać, że decydującym rozmiarem jest długość wewnętrzna zaślepki odpowiadająca długości profilu, który chcemy zakryć.